سنجش تأثیر ادراک خطر بر الگوی سکونت شهروندان در بافت های شهری یزد

همواره انواع خطرات ناشی از فناوری یا خطرات حوادث طبیعی برای اشخاص، گروه ها، جامعه و یا تمام بشر وجود داشته و دارد. ازاین رو، دیدگاه ها و نظریات مختلفی در جهت کاهش آسیب پذیری شهرها در برابر مخاطرات شکل گرفته اند. یکی از مهم ترین ایده هایی که در دهه های اخیر در برنامه ریزی مطرح شده است موضوع بررسی و سنجش ادراک خطر شهروندان می باشد. ادراک خطر تنها به واسطه متغیرهای فنی- تکنیکی و اعداد آماری به دست نمی آید بلکه زمینه فرهنگی، اجتماعی و روان شناختی ما نیز بر آن تأثیرگذار است. لیکن لازم است شاخصه های موثر بر ادراک خطر را که بر الگوهای رفتاری و نحوه عملکرد افراد در مقابل خطرات ناشی از حوادث طبیعی و حتی فعالیت های پر مخاطره انسان ها (حوادث ناشی از فناوری)، تأثیر می گذارند مورد توجه و بررسی قرار گیرند. با نگاهی به شهرهای ایران و حوادثی که در سال های اخیر در آنها اتفاق افتاده و نحوه و میزان خسارات و آسیب های واردشده بر آنها، در می بابیم که لازم است مطالعاتی در خصوص تأثیر ادراک خطر بر الگوهای سکونت گزینی شهروندان در بافت های مختلف شهری جهت افزایش تاب آوری در شهرهای ایران صورت گیرد. جهت تحقق این هدف، پژوهش پیش رو شهر یزد را به عنوان نمونه مطالعاتی انتخاب کرده است. شهر یزد شهری کویری ست و میزان بارندگی آن بسیار کم است حال آنکه بارندگی های شدید در شهر یزد به دفعات ولو به تعداد کم در هر سال در این شهر اتفاق می افتد و موجب خسارات زیادی به برخی واحدهای مسکونی و معابر شهری می شود. با توجه به تکرار هر ساله این گونه حوادث در شهر یزد، پژوهش حاضر بر آن شد تا به هدف سنجش تأثیر ادراک خطر بر الگوی سکونت گزینی در بافت های مختلف شهر یزد و با استفاده از روش های توصیفی، تحلیلی، علی و پیمایشی بر پایه داده های استخراج شده از پرسشنامه به بررسی میزان ادراک خطر ساکنین شهر یزد پرداخته و تأثیر هر یک از عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را بر آن بسنجد. در این تحقیق جهت مدل سازی و ارزیابی از نرم افزار spss و روش های آزمون t تک نمونه ای، تحلیل واریانس یک طرفه، آزمون تعقیبی lsd، آزمون ضریب همبستگی پیرسون و روش تحلیل مسیر در این نرم افزار استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که به طور کلی میزان ادراک خطر در شهر یزد پایین است. بین محلات بیست گانه مورد مطالعه در میزان ادراک خطر حوادث ناشی از بارندگی شدید و آب گرفتگی معابر اختلاف معنادار یا تفاوت وجود دارد. اما بین بافت های مختلف شهر یزد در میزان ادراک خطر تفاوتی وجود ندارد. یعنی ساکنین بافت های مختلف در میزان ادراک خطر یکسان هستند. بنابراین ادراک خطر حوادث ناشی از بارندگی شدید و آب گرفتگی معابر بر الگوی سکونت گزینی در بافت های مختلف تاثیری نداشته است. همچنین از بین عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، تنها درآمد است که بر ادراک خطر اثر مستقیم دارد و دیگر ویژگی های زمینه ای اثرات غیرمستقیمی بر ادراک خطردارند.